Aardwarmte: Reykjavik en Ferrara als lichtende voorbeelden van aardwarmte

Ferrara, Italië

Het middeleeuws stadje Ferrara, te vergelijken met Brugge, wordt de laatste 30 jaar van warmte voorzien door een aardwarmtecentrale nabij. Zo’n 530 huizen en gebouwen zijn er aangesloten op het warmtenet dat via een hydrothermische methode aardwarmte ontgint.

Italiaanse techniek

Ondergronds is er een waterreservoir op 2 kilometer diepte dat water bevat van zo’n 100°C, voldoende warm dus om gebruikt te worden voor aardwarmte. Dit warme water wordt opgepompt en in de centrale zelf wordt de warmte gebruikt om vers water op te warmen. Dat opgewarmde water vloeit in het warmtenetwerk en 11 km verder zorgt het voor de verwarming van huizen en historische gebouwen. Het afgekoelde grondwater stroomt vervolgens weer naar het reservoir: een gesloten cyclus met respect voor het natuurlijke evenwicht in de ondergrond. 
 

Reykjavik, IJsland

Reykjavik was de één van de eerste steden die aardwarmte op grote schaal konden aanwenden en dit omwille van verschillende historische en geologische factoren. Gesitueerd op de rand van tektonische platen is er veel warmte dicht tegen het aardoppervlak; de IJslandse vulkanen en geisers zijn hier de zichtbare getuigen van.

Oorsprong

Dit maakt dat aardwarmte gekend was bij de lokale bevolking maar eerder als individueel gegeven: men kookte en baadde ermee, maar het was pas aan het begin van de 20ste eeuw dat men er ook huizen mee ging verwarmen. Geleidelijk aan werd het netwerk uitgebreid, maar de echte aardwarmte-impuls kwam er pas tijdens de Tweede Wereldoorlog toen Reykjavik bezet werd door de Geallieerden als uitvalsbasis in de Atlantische Oceaan.

Gesponsord door Geallieerden

Het verblijf van Amerikaanse en Britse troepen zorgde voor een influx aan financiële middelen die de IJslandse overheid niet alleen gebruikte om een vliegveld aan te leggen in Reykjavik, maar ook om het stadswarmtenetwerk uit te breiden en bijvoorbeeld ook straten en voetpaden van verwarming te voorzien. Tijdens de lange, koude en met sneeuw gevulde wintermaanden konden de inwoners van Reykjavik zich vanaf dan zonder al te veel moeilijkheden verplaatsen over de begaanbare voetpaden.
 

IJslandse methode

Deze lijkt erg op de hydrothermische methode waarvan we hierboven reeds spraken. Heet water wordt opgepompt en de hitte wordt onttrokken om vers water op te warmen. Het opgepompte water wordt echter niet altijd teruggepompt in de aarde: soms vloeit dit in de zee weg, of krijgt het een andere functie zoals het bij de Blue Lagoon het geval is. Het waterreservoir waar het restwater naartoe vloeide, ontpopte zich tot een toeristische wellnesstrekpleister, aangezien het zoute, mineraalrijke grondwater erg goed is voor bepaalde huidaandoeningen.