Aardwarmte, al eeuwen onze vriend
Aardwarmte is geen nieuw concept; al millennia gebruiken volkeren over de hele wereld deze bron van warmte. In dit artikel schetsen we kort de rijke historiek van aardwarmte en hoe deze geïntegreerd kan worden in ons moderne leven.
Ontdek hier de volledige geschiedenis.
Heilige aardwarmte in Amerika
De inheemse Amerikanen zijn al millennia vertrouwd met aardwarmte. Zij leefden in evenwicht met de natuur en met veel eerbied en respect voor wat hen gegeven werd. In hun cultuur werden warmwaterbronnen gezien als speciale plekken. Heilige plaatsen of neutraal terrein waar men veilig kon vertoeven. Het water werd ook gezien als heilzaam en geneeskrachtig. Er bestaan talloze mythen en legenden die hun oorsprong vinden in de aanwezigheid van geothermische bronnen: de vorming van een berg in Oregon, godenruzies die door gevechten met vuur en water beslecht werden in Hawaii, om er maar een paar op te noemen. Tijdens de kolonisatie van het nieuwe continent hield de inheemse bevolking dan ook de locatie van deze plaatsen angstvallig verborgen voor de kolonisten.
Historiek van aardwarmte
Ontdek hier alles over aardwarmte in de geschiedenis: van prehistorie tot vandaag.IJsland, geothermische pionier
Ook de IJslanders dragen harmonie met de natuur hoog in het vaandel. De laatste honderd jaar gebruiken zij aardwarmte op verschillende manieren in hun dagdagelijkse leven, maar steeds met veel respect voor wat er in hun omgeving voorhanden is. Op het gebied van hernieuwbare energie hebben zij dan ook het voortouw genomen: aardwarmte wordt er op verschillende manieren gebruikt, onder andere om huizen en straten te verwarmen over heel IJsland.
IJslandse tradities
Maar ook de oudere IJslandse tradities leven verder: omwille van de hoge concentraties aan mineralen is het opgepompte water ook erg goed voor mensen met huidproblemen. Over heel IJsland vind je dan ook warmwaterbaden en thermen waar je kunt genieten van het uitzicht en de weldaad van een geothermisch bad. Het meest bekende en fotogenieke, is ongetwijfeld de Blue Lagoon op een boogscheut van Reykjavik.
In de documentaire-aflevering van Down to Earth (Netflix, 2020) zie je ook dat de warmte van de aarde kan gebruikt worden om te koken. Een brood bakken of een eitje koken, met behulp van geothermische warmte, daar draaien de IJslanders hun hand niet voor om.
Ingebakken in onze cultuur
De legenden over de geneeskracht en magie van deze warmwaterbronnen komen terug als eeuwen geleden in onze cultuur: van de fontein van de eeuwige jeugd waarvan de Amerikaanse kolonisten dachten dat die op het Amerikaanse continent te vinden was, tot onze hedendaagse popcultuur. Denk maar aan Disney’s Vaiana (2016) waar er gelijkenissen te vinden zijn met de Hawaïaanse legende over goden die vechten met water en vuur. Of de geneeskrachtige en magische krachten van warmwaterbronnen: in Wonder Woman (2017) blijken wonden zeer snel te genezen op het eiland van de Amazones. En in Winterfell, één van de burchten uit de populaire boekenreeks Game of Thrones (George RR Martin), wordt de warmte van de onderliggende warmwaterbron gebruikt om bepaalde ruimtes te verwarmen.
Aardwarmte, gekend concept nieuw leven inblazen
Wereldwijd is men stilaan bezig om aardwarmte een plaatsje te geven in het dagelijks leven; terug naar de respectvolle cultuur van de prehistorische volkeren, maar met een moderne toepassing zodat meer mensen in evenwicht met de natuur kunnen leven. In Vlaanderen gebeurt er daarom onderzoek naar een manier om aardwarmte op een evenwichtige manier aan te wenden zodat het duurzaam kan gebruikt worden.
